بررسی بالینی اثربخشی پانسمان‌های فعال تخصصی در درمان زخم فشاری (Decubitus Ulcer)
مقدمه
زخم‌های فشاری (decubitus ulcers) یکی از چالش‌برانگیزترین اشکال زخم‌های مزمن (chronic wounds) در مراقبت‌های درمانی هستند. این زخم‌ها اغلب در اثر فشار طولانی‌مدت (prolonged pressure)، اصطکاک (friction) یا نیروهای برشی (shearing forces) ایجاد می‌شوند و منجر به انسداد عروقی (vascular occlusion)، کم‌اکسیژنی (tissue hypoxia) و آسیب‌های تغذیه‌ای به پوست می‌گردند.
زخم‌های فشاری معمولاً در نواحی استخوانی با پوشش بافت نرم نازک مانند ساکروم (sacrum)، پاشنه پا (heels)، خار بزرگ ران (trochanters) و برجستگی‌های ایسکیال (ischial tuberosities) رخ می‌دهند. مدیریت درمانی این زخم‌ها نیازمند استفاده از پانسمان‌های مدرن فعال (active specialist dressings) است که محیط مرطوب درمانی ایجاد کرده و روند التیام را تسریع می‌بخشند.
________________________________________
هدف مطالعه
هدف این مطالعه بررسی اثربخشی درمانی دو نوع پانسمان تخصصی، شامل پانسمان دارای یون نقره Atrauman Ag silver ion dressing) و گاز پارافینی استریل (Bactigras sterile paraffin gauze) در کاهش اندازه سطح زخم فشاری با استفاده از ارزیابی پلانیمتریک کامپیوتری (computerized planimetric assessment) بوده است.
________________________________________
روش پژوهش
این تحقیق روی ۴۰ بیمار (۱۸ زن و ۲۲ مرد) در یک مرکز مراقبت پرستاری انجام شد. تمامی بیماران دچار زخم فشاری درجه ۱ یا ۲ بر اساس مقیاس Torrance بودند.
بیماران به‌صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند:
● گروه اول با پانسمان Atrauman Ag حاوی یون نقره (silver ions)
● گروه دوم با گاز پارافینی Bactigras
هر بیمار به‌مدت ۴ هفته تحت درمان قرار گرفت و تعویض پانسمان هر ۳ روز یک‌بار انجام شد. از نرم‌افزار اختصاصی پلانیمتریک برای اندازه‌گیری سطح زخم پیش و پس از درمان استفاده شد. همچنین تمامی بیماران روی تشک‌های ضد فشار (pressure-reducing mattresses) قرار گرفته و تغییر وضعیت منظم داشتند.
________________________________________
نتایج
نتایج آماری نشان داد که هر دو گروه کاهش معناداری در اندازه زخم داشتند، اما کاهش در گروه اول بیشتر بود:
● گروه Atrauman Ag: کاهش میانگین ۶۰.۲٪ در سطح زخم (p < 0.001)
● گروه Bactigras: کاهش میانگین ۳۲.۹٪ در سطح زخم (p < 0.001)
به‌طور میانگین، اندازه زخم از ۱۰.۴ سانتی‌متر مربع به ۴.۴ سانتی‌متر مربع در گروه اول و از ۱۷.۰ به ۱۱.۶ سانتی‌متر مربع در گروه دوم کاهش یافت.
________________________________________
بحث
یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که پانسمان‌های حاوی یون نقره مانند Atrauman Ag دارای اثر درمانی قابل‌توجهی در بهبود زخم‌های فشاری هستند. یون نقره با اثرات ضد باکتریایی (antibacterial effect) خود مانع از عفونت شده، التهاب را کاهش داده و موجب افزایش سرعت تشکیل بافت گرانوله (granulation tissue) می‌گردد.
در مقابل، پانسمان‌های سنتی مانند Bactigras اگرچه توانایی حفظ رطوبت و تسهیل ترمیم را دارند، اما فاقد ترکیبات فعال ضدعفونی‌کننده هستند و به همین دلیل از نظر آماری اثربخشی کمتری نسبت به پانسمان‌های نقره‌دار از خود نشان داده‌اند.
مطالعات پیشین نیز بر مزایای استفاده از پانسمان‌های فعال (active dressings) در زخم‌های مزمن از جمله زخم دیابتی (diabetic ulcers)، زخم وریدی (venous ulcers) و زخم فشاری تأکید کرده‌اند.
________________________________________
نتیجه‌گیری
استفاده از پانسمان‌های تخصصی نوین به‌ویژه انواع حاوی یون نقره مانند Atrauman Ag، موجب بهبود سریع‌تر، کاهش اندازه زخم و بهینه‌سازی روند درمانی زخم‌های فشاری می‌شود. از آنجا که این پانسمان‌ها نیاز به تعویض مکرر ندارند و سطح جدید بافت را آسیب نمی‌زنند، می‌توانند در کاهش هزینه‌های کلی درمان نیز موثر باشند.
معرفی محصول: Atrauman Ag از شرکت هارتمن (HARTMANN)
Atrauman Ag یک پانسمان غیر چسبنده (non-adherent wound contact layer) و آغشته به یون نقره (silver ions) است که برای درمان زخم‌های مزمن، عفونی و در معرض خطر عفونت طراحی شده است. این پانسمان توسط شرکت معتبر هارتمن (HARTMANN Group) تولید شده و بخشی از سبد تخصصی مدیریت زخم این برند آلمانی محسوب می‌شود. HARTMANN با سابقه‌ای بیش از ۲۰۰ سال در تولید محصولات بهداشتی و پزشکی، یکی از پیشگامان صنعت مراقبت از زخم در جهان است.
ویژگی‌های فنی Atrauman Ag بر اساس مشخصات رسمی شرکت هارتمن (HARTMANN):
● ساختار: شبکه پارچه‌ای از جنس پلی‌آمید (polyamide net) که به ترکیب خنثی چرب (neutral triglycerides) و یون نقره پایدار (elemental silver) آغشته شده است.
● ویژگی آنتی‌میکروبیال: یون نقره در ساختار پانسمان، خاصیت ضدباکتریایی مداوم (long-lasting antimicrobial effect) دارد و می‌تواند تا ۷ روز با طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌ها از جمله MRSA و VRE مقابله کند.
● غیر چسبنده: سطح پانسمان به زخم نمی‌چسبد و باعث کاهش درد و آسیب به بافت گرانوله در هنگام تعویض می‌شود.
● سازگاری بالا: مناسب برای انواع زخم‌های مزمن (chronic wounds) و حاد (acute wounds)، از جمله:
○ زخم‌های فشاری (pressure ulcers)
○ زخم پای دیابتی (diabetic foot ulcers)
○ سوختگی‌های سطحی (superficial burns)
○ زخم‌های جراحی (surgical wounds)
○ زخم‌های با ترشح بالا یا در معرض خطر عفونت
مزایای کاربردی محصول
Atrauman Ag – ساخت شرکت هارتمن (HARTMANN):
● حفظ رطوبت درمانی (moist wound environment)
● تسریع در بهبود و کاهش ریسک عفونت
● قابلیت استفاده با پانسمان‌های ثانویه مانند پانسمان‌های فوم (foam dressings)
● عدم تحریک پوست اطراف زخم (atraumatic to peri-wound skin)
● کاهش تعداد دفعات تعویض پانسمان
● فاقد لاتکس (latex-free) و مناسب برای پوست‌های حساس
مشخصات فنی و بسته‌بندی:
● ابعاد موجود:
○ 5 × 5 سانتی‌متر
○ 10 × 10 سانتی‌متر
○ 10 × 20 سانتی‌متر
○ 10 × 30 سانتی‌متر
● زمان باقی‌ماندن روی زخم: تا ۷۲ ساعت یا بیشتر بسته به شدت زخم
● ساخت: شرکت هارتمن (Paul Hartmann AG, Germany)
منبع رسمی اطلاعات محصول:
صفحه رسمی Atrauman Ag در سایت HARTMANN
________________________________________
عرضه Atrauman Ag ساخت شرکت هارتمن (
HARTMANN) در ایران توسط ایران فارمیس
شرکت ایران فارمیس به‌عنوان تأمین‌کننده رسمی تجهیزات پزشکی تخصصی در ایران، پانسمان Atrauman Ag تولید شرکت هارتمن (HARTMANN) را در ابعاد و بسته‌بندی‌های متنوع وارد و عرضه می‌کند. این شرکت با ارائه آموزش بالینی، مشاوره علمی و پشتیبانی مداوم، دسترسی مراکز درمانی کشور به محصولات پیشرفته مدیریت زخم را تسهیل کرده است.
خدمات ایران فارمیس شامل:
● تأمین مستقیم پانسمان Atrauman Ag ساخت شرکت هارتمن (HARTMANN)
● ارائه مستندات علمی، مقالات و گواهی‌های کیفی
● مشاوره تخصصی برای انتخاب نوع و ابعاد مناسب پانسمان
● آموزش بالینی و پشتیبانی برای پزشکان، پرستاران و کلینیک‌های زخم
اطلاعات تماس:
وب‌سایت: www.iranpharmis.com
ایمیل: info@iranpharmis.com
تلفن تماس: 8396-021
منابع:
M. Senejko, J. Pasek, S. Szajkowski, G. Cielar, A. Sieron: Evaluation of the therapeutic efficacy of active specialistic medical dressings in the treatment of decubitus. 2021 Feb https://doi.org/10.5114/ada.2021.104282
